قتل شیعیان مصر؛ فرصتی برای مقابله با افراط‌گرایی
روح‌الله رضوی
کشته شدن جمعی از شیعیان مصری بدست افراطیون وهابی در این کشور، از آنجا که نخستین مورد از اینگونه حوادث در کشور مصر به شمار می‌آمد، با بازتاب وسیعی در سرتاسر دنیا و نیز داخل مصر همراه شد. «بهت مردم مصر» تعبیر بحقی است که از سوی فهمی هویدی تحلیل گر مصری مطرح شد و از عمق تاثیرگذاری این حادثه حکایت می‌کند.
این البته بار نخستی نیست که شیعیان بدست افراطیون وهابی کشته می‌شوند. بواقع رخداد مصر از نظر میزان تلفات با فجایعی که در عراق و پاکستان رخ می‌دهد، قابل مقایسه نیست اما با این وجود حجم واکنش‌ها نسبت به این رخ داد بسیار زیاد بود. حتی دیده‌بان حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز این رخداد را محکوم کرد و خواستار برقراری و حفظ حقوق اقلیت‌ها در کشور مصر شد و اخوان المسلمین را متهم به نشر دیدگاه‌های افراطی در قبال شیعیان کرد!
از دیگر سو تمامی سران جبهه نجات ملی فرصت این حادثه را مغتنم شمرده و تا توانستند بر ضد حکومت محمد مرسی و اسلام گرایان در مصر تبلیغات کردند. لکن در این بین مواضعی که از سوی نهاد‌ها و جریانات اسلام گرای مصر مطرح شد جای تامل بسیار دارد. دانشگاه الازهر مصر بعنوان بزرگ‌ترین نهاد مذهبی جهان اهل سنت طی بیانیه‌ای اظهار داشت: «این اقدام جنایت کارانه که توسط برخی صورت گرفت از بزرگ‌ترین گناهان و شرورانه‌ترین اعمال است که از نظر شریعت حرام بوده از نظر قانون جرم شناخته می‌شود و از نظر قانون اساسی جنایت شمرده می‌شود.»
همچنین سخنگوی حزب حریه و عدالت حزب رسمی حرکت اخوان المسلمین مصر، دکتر مراد علی، هم اظهار داشت که: «عاملان این جنایت اسلام گرا نیستند چرا که اسلام گرایان به خوبی به حرمت خون مسلمانان واقفند»
شکی نیست که این تنها جریانات معتدل اهل سنت هستند که توانایی ایستادگی و روشنگری در برابر اقدامات برخی گروه‌های تندرو نظیر وهابیان را دارا هستند؛ همانگونه که مهار افراطی گری‌های برخی شیعیان نیز تنها از طریق جریانات شیعی امکانپذیر است. بی‌شک اقدام مقام معظم رهبری ـ بعنوان بانفوذ‌ترین عالم جهان تشیع ـ در صدور فتوای تاریخی مبتنی بر حرمت اهانت به مقدسات و نمادهای اهل سنت به منزله گامی بود که جهان تشیع برای ایستادگی در برابر افراط مذهبی از سوی خود اخذ کرد، گامی که می‌بایست بازتابی در خور در جهان اهل سنت می‌یافت اما متاسفانه عملاً نهادهای بزرگ جهان اهل سنت چون دانشگاه الازهر موضعی فعال اتخاذ نکردند و در مسائلی چون کشتار شیعیان بدست افراطیون مواضعی درخور اخذ نکردند.
اینک که دامنه این افراطی‌گری به مصر نیز کشیده شده است الازهر در پی احساس خطر جدی، چنین واکنش‌هایی را از خود نشان می‌دهد که هرچند بسیار دیر اخذ شد لکن از اهمیت و تاثیر بالایی برخور دار است.
ارزش این فتوای الازهر زمانی بیشتر شناخته می‌شود که توجه داشته باشیم که این فتوا در بحبوحه بحران سوریه صادر شده است، بحرانی که در آن حتی برخی علمای غیر وهابی مانند شیخ یوسف القرضاوی نیز حکم به هدر بودن خون شیعیان صادر کرده‌اند و هر روز نیمچه عالمی وهابی فتوایی جدید در باب قتل و کشتار زنان و کودکان و مردان شیعه صادر می‌کنند و در کوره آتش و فتنه مذهبی می‌دمند.
نکته حایز اهمیت دیگر این است که این فتوای دانشگاه الازهر و موضع حرکت اخوان المسلمین در شرایطی اتخاذ شده که برخی از جان باختگان این حادثه متاسفانه در زمان حیات خویش مواضع تحریک آمیزی نسبت به مقدسات اهل سنت اتخاذ می‌کرده‌اند؛ لکن این امر تاثیری در صدور فتاوا و بیانیه‌های مذکور نداشته که نشان دهنده درک جریان اعتدال گرای اهل سنت نسبت به خطر بزرگی است که جامعه مصر را تهدید می‌کند.
امروز بنظر می‌رسد علی رغم جان باختن شیعیان مظلوم در سرتاسر جهان اسلام، گامی موثر از سوی مراجع علمی جهان اهل سنت برای تحقق وحدت امت اسلامی و ایستادگی در برابر افراط گرایی مذهبی برداشته شده است و این البته فرصتی است طلایی در تاریخ امت اسلامی که بیم آن می‌رود با رفتارهای احساسی از سوی عوام از بین برود. چه شایسته است تا با تمرکز بر روی فتوای تاریخی مقام معظم رهبری از سویی و فتوای دانشگاه الازهر مصر از دیگر سو، بیش از پیش برای مقابله با افراط گرایی مذهبی در میان جوامع مسلمان تلاش کنیم.
نظرات شما عزیزان:
برچسب ها :
قتل شیعیان مصر, مقابله با افراط‌گرایی, روح الله رضوی, افراطیون وهابی, ,
آمار
وب سایت:
توسط : 