مقدمه

     گمرک به عنوان سازماني که اجراکننده قوانين و مقررات وضع شده از سوي مجلس است، نقش مهمي را در صادرات و واردات و ترانزيت کالاها ايفا مي کند. گمرک به مثابه تأمين کننده قسمتي از درآمدهاي دولت نيز به حساب مي آيد. در کشور ما از زمانهاي گذشته در سرحدات کشور، گمرک وجود داشت که به تدريج از دوره قاجاريه به بعد اطلاعات امور گمرکي مورد توجه قرار گرفت تا جايي که از وجود خارجيان نيز براي اصلاح امور گمرکي کشور استفاده شد.

     امروزه گمرک و مسائل گمرکي به دليل اهميت فراواني که در زمينه مبادلات بين المللي داراست، نيازمند تربيت افرادي است که با مباني نظري و دانشگاهي علمي و آکادميک آشنايي داشته باشند؛ به همين دليل رشته کارشناسي امور گمرک با هدف توجه به افرادي که پس از گذراندن يک دوره چهار ساله بتوانند بخشي از نيازهاي مربوط به نيروي انساني در بخشهاي دولتي و خصوصي را به ويژه در رابطه با اجراي قانون امور گمرکي و آيين نامه هاي اجرايي آن و مقررات صادرات و واردات را مرتفع نمودند ايجاد گرديده است. در دنياي امروز، ضرورت جوامع بشري تجارت بين المللي است.
يکي از اين حلقه هاي تجارت بين المللي گمرک است که در حقيقت در يک مبادله تجاري بين المللي گمرک هم نقش دارد. اگر گمرک، نقش خودش را خوب و به موقع و سريع انجام دهد، گردش کالا روانتر و سريعتر انجام خواهد شد. براي اينکه به اين سرعت و به اين قوانين دست پيدا کند ضرورت پيدا مي کند که گمرک، نياز به کارشناسان خِبره و با معلومات داشته باشد. خصوصيات يک شاغل پست کارشناسي امور گمرکي را به طور کلي مي توانيم به موارد زير تقسيم كنيم:
- توانايي شناخت کالاهاي گوناگون ـ استنباط دقيق از مقررات و قطع كالاها ـ دقت کافي در انجام محاسبات و دريافت حقوق دولت داشته باشد و اينکه بتواند کالاها را از ديد اجتماعي اقتصادي امنيتي و از اين قبيل مورد کنترل قرار بدهد. درآمد يک چنين فردي معمولاً خيلي فوق العاده نيست مثل بقيه کارکنان دولت.
يک چنين فردي معمولاً در محيطي کار مي کند که داراي ارباب رجوعي است که صاحب کالاست و اين فرد به دليل منافعي که وجود دارد خيلي محکم به دنبال کارش مي باشد. بايستي بتواند با خلق و خويي مناسب در يک محيط آرام و مناسب اعمال مقررات کند و ضمناً ارباب رجوع را نيز در نظر داشته باشد.

انواع گمرک
دو نوع گمرك وجود دارد: يک نوع گمرک مسافري و يك نوع گمرکات تجاري.
- گمرکات مسافري معمولاً 24 ساعته است که البته سه شيفت مابين کار مي کنند ولي به هر حال گمرکي است که تعطيل بردار نيست.
- گمرکات تجاري گمرکي است که در ساعات اداري کار مي کنند هر چند که اين گمرکات ممکن است به دلايلي مجبور باشند که خارج از ساعات اداري هم خدمتشان را ارائه دهند مثل دارو و مواد غذايي که حالت اضطراري به وجود مي آيد بايد يک سري افراد باشند و بتوانند اين کار را انجام دهند.

دروس اصلي و تخصصي
دانشجويان اين دوره، از طريق آموختن مهارتهاي لازم براي اجراي تمديد وظايف محوله در عرصه سياستهاي مالي و مبادلات بين المللي از طريق اجراي قانون امور گمرکي براي بر عهده گرفتن مسؤوليتهاي آتي خويش، آماده مي شوند. دانشجويان کارشناسي امور گمرک با گذراندن 8 نيم سال تحصيلي و به ترتيب دروس عمومي، پايه و تخصصي، به دريافت مدرک کارشناسي امور گمرکي نائل مي آيند.
دروسي چون اقتصاد خُرد و کلان که در مورد رفتار مصرف کننده و توليد کننده و همچنين سياستهاي مالي و پولي در قالب فعاليتهاي وزارتخانه ها و بانکها بحث مي نمايد. رياضيات پايه ـ آمارـ مباني سازمان و مديريت که به بررسي برنامه ريزي، سازماندهي، تصميم گيري، هدايت، نظارت، کنترل و نظريه هاي مربوطه مي پردازد. ماليه عمومي و خط مشي مالي دولتها: قوانين و مقررات گمرکي که در97 فصل و14 بخش طبقه بندي شده است. مسائل بانکي و اعتبارات اسنادي: سازمانها و کنوانسيونهاي بين المللي گمرکي و سرانجام متون تخصصي، مهمترين دروس رشته کارشناسي امور گمرکي را تشکيل مي دهد.

آشنايي با واحدهاي دانشگاهي
رشته کارشناسي امور گمرکي يکي از رشته هاي علمي، کاربردي است که بيشتر در دانشکده امور اقتصادي و چند دانشگاه دولتي و آزاد کشور ارائه مي شود و اين رشته با توجه به مطالب درسي که در آنجا ارائه مي شود بسيار کارآيي بالايي در محيط کار و در سازمانهايي که به کار گرفته مي شوند، دارند.
در مورد ادامه تحصيل اين رشته، دقيقاً با همين عنوان ادامه تحصيل وجود ندارد اما در رشته هاي مختلفي چون مديريت بازرگاني يا اقتصاد، امکان ادامه تحصيل وجود دارد و همچنين در خارج، اين رشته با عنوان خارجي وجود دارد که گمرک ايران هم درصدد گرفتن بورسيه حداقل چندين نفر در سال است.
در مورد آينده شغلي، دانشجويان اين رشته را مي توان به دو گروه تقسيم کرد: يکي آنهايي که در دانشکده امور اقتصادي درس مي خوانند و يکي هم سايرين که در دانشگاههاي دولتي يا دانشگاه آزاد کشور درس مي خوانند.
دانشجويان دانشکده امور اقتصادي در آينده استخدام گمرک مي شوند و ساير دانشجويان که بورسيه سازمان نيستند مي توانند به عنوان حق العمل کار يا نماينده سازمانها و ارگانهاي دولتي در گمرک و همچنين در زمينه هاي تجارت خارجي فعاليت داشته باشند.
يک بحثي در دنياي امروز وجود دارد که به آن تجارت بدون کاغذ مي گويند که امروزه خيلي مطرح است و اين کار از طريق اينترنت انجام مي شود. يک کارشناس امور گمرکي بايد اين توانايي را داشته باشد که بتواند خودش را با اين موضوع تطبيق دهد، بتواند از سيستمهاي مکانيزه اي که در انجام تشريفات کار هست استفاده کند و بتواند خودش را هماهنگ کند، بتواند کالاها را در اسرع وقت ترخيص کند و مشکلي را ايجاد نکند.
طبعاً کارشناس امور گمرکي يا کاردان امور گمرکي هرچه قدر دانش بيشتري داشته باشد بهتر مي تواند تصميم گيري کند. وقتي که بهتر توانست تصميم گيري کند، طبعاً کار، روانتر و سريعتر انجام مي شود و کار که سريعتر انجام شد، هجوم کالا در گمرک کمتر خواهد شد و به دنبال اين مطلب، طبعاً چرخ توليد مملکت و چرخ اقتصاد مملکت، سريعتر و روانتر حرکت خواهد کرد.
طبعاً دروسي که در دانشکده تدريس مي شود -همانطور که عرض کردم- همه مطالب نيست. اين دروس که در اينجا آموزش داده مي شود کليد و ترازهايي است كه از سال 1367 بخش امور گمرکي آن در دانشکده امور اقتصادي تدريس مي شود و قبل از آن هم مرکز آموزش گمرک ايران از ساليان قبل به کار طرح آموزش مشغول است و کار تدريس را بر عهده دارد. وليكن در دانشکده امور اقتصادي طبعاً به صورت رسمي دوره هاي کارداني و کارشناسي به اين امر اختصاص داده شده و دانشجويان رشته کارداني و کارشناسي آماده مي شوند که در گمرک، کار ارزيابي کالاها و کارشناسي کالاها را بر عهده بگيرند و در رابطه با تشخيص کالاها و طبقه بندي آنها بر اساس کدهاي بين المللي که در رابطه با قانون و مقررات امور گمرکي و مسائل اقتصادي -و مسائلي از اين قبيل که در رابطه با امور گمرکي است- كار كنند. دانش آموختگان دوره کارشناسي امور گمرکي در زمينه هاي زير مي توانند خدمات خويش را ارائه نمايند:
- انجام امور گمرکي مؤسسات بازرگاني و صنعتي بخشهاي خصوصي و عمومي و اشتغال در آنها.
- ارائه خدمات مطلوب در مشاغلي همچون ارزياب گمرک، کارشناس امور گمرکي و مدير امور گمرکي و ساير امور فني و اجرايي در راستاي اجراي وظايف اصلي گمرک جمهوري اسلامي ايران.
از ميان مشاغل مربوط به دانش آموختگان اين رشته، ارزيابي گمرک از جمله رايج ترين مشاغل، به حساب مي آيد و سرپرستي کلي امور گمرکي مؤسسات بازرگاني، صنعتي و خدماتي اعم از بخشهاي خصوصي يا دولتي از جمله بالاترين مشاغل اين رشته محسوب مي گردد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: